مطالعه گذشته نگر ارزش رادیوگرافی در تشخیص عوارض و بیماریهای تک سمیها

هدف : تعیین فراوانی عوارض و بیماریهای مختلف تک سمی های ارجاعی به بخش رادیولوژی بیمارستان تخصصی دامپزشکی شهر کیان و تاثیر عوامل نژاد سن و جنس دام بر میزان وقوع این عوارض و بیماریها . طرح: مطالعه گذشته نگر. حیوانات: تعداد 32 رأس اسب‘ 7 رأس الاغ و 5 رأس قاطر ارجاعی به بخش رادیولوژی. روش: تعداد 107 رادیوگراف مربوط به تک سمی های (75 مورد اسب‘ 17 مورد الاغ و 15 مورد قاطر) ارجاعی به بخش رادیولوژی بیمارستان مربوط به یک دوره 4 ساله (از خرداد سال 1377 تا مرداد ماه 1381) مورد مطالعه و ارزیابی گذشته نگر قرار گرفت. رادیوگرافها از نظر عوارض موجود و اثر عوامل نژاد‘ سن‘ جنس و محل عارضه مورد بررسی قرار گرفتند و اطلاعات در جداول خاصی به تفکیک فراوانی بیماری‘ سن‘ جنس‘ نژاد و محل عارضه درج گردید. نتایج: بیماری و عوارض مشاهده شده شامل شکستگی ها‘ برآمدگیهای استخوانی (Exostosis)‘ عفونت استخوانی (استتومیلیت)‘ استئوآرتروز‘ آرتریت‘ سندرم ناویکولار‘ پنومونی‘ هیپرواسکولاریزاسیون ریوی‘ تورم بافت نرم‘ لامینایتیس‘ بیماری جیوب حلقی‘ آبسه و کلسیفیکاسیون بودند. شایع ترین عوارض مشاهده شده در اسبهای ارجاعی شکستگی و برآمدگیهای استخوانی هر یک به میزان 18/18 درصد بودند. بیشترین عوارض در ناحیه بندهای انگشت در اسب 25/31 درصد تشخیص داده شد. از میان عوارض اسکلتی و مفصلی در اسب‘ برآمدگیهای‘ استخوانهای با فراوانی 25 درصد و شکستگی کامل از نوع خردشدگی با فراوانی 75/18 درصد به ترتیب رتبه های اول و دوم را دارا بودند. در الاغ شکستگی و بیماری جیوب حلقی با فراوانی یکسان 25 درصد و در قاطر نیز سه عارضه شکستگی (60درصد)‘ برآمدگیهای استخوانی (20درصد) و تورم بافت نرم (20درصد) مشاهده شد. نتیجه گیری: این مطالعه قابلیت های رادیوگرافی را در تشخیص عوارض و بیماریهای مختلف و همچنین درصد احتمال وقوع آنها را بر اساس تاثیر عوامل جنس‘ نژاد‘ سن و محل عارضه در نواحی مختلف بدن تک سمی ها در محل مورد مطالعه نشان می دهد.